Birçok köpek sahibi, dişi köpeklerinin insanlardaki gibi “regl” olup olmadığını merak eder. Aslında köpeklerde de belirli dönemlerde kanama ve hormonal değişimler yaşanır. Ancak bu süreç, insanlardaki adet döngüsünden farklıdır. Köpeklerde görülen bu durum tıbbi olarak “kızgınlık dönemi” ya da östrus döngüsü olarak adlandırılır.
Regl ve Kızgınlık Dönemi Arasındaki Fark
İnsanlardaki regl (adet dönemi), döllenmemiş yumurtanın rahimden atılmasıyla gerçekleşir. Yani kanama, yumurtlamadan sonra görülür.
Köpeklerde ise durum farklıdır:
- Köpeklerde kanama yumurtlama öncesinde başlar.
- Kanama, rahim iç tabakasının atılması değil, üreme sisteminin çiftleşmeye hazırlandığının bir göstergesidir.
- Bu yüzden köpeklerdeki kanama“regl” değil, kızgınlık belirtisi olarak kabul edilir.
Kısacası, dişi köpekler insanlardaki anlamıyla regl olmaz; onlar kızgınlık döngüsünde kanama yaşar.
Dişi Köpeklerin Üreme Döngüsü Nasıl İşler?
- Ön Hazırlık Dönemi: Yaklaşık 7-10 gün sürer. Vulvada şişlik, kanlı akıntı ve erkek köpeklere ilgi sinyalleri görülür.
- Çiftleşmeye Uygun Dönem: Ortalama 5-9 gün sürer. Akıntı daha açık renkli olur ve dişi köpek çiftleşmeye hazır hale gelir.
- Gebelik ya da Dinlenme Süreci: Çiftleşme olmuşsa gebelik, olmamışsa dinlenme dönemi başlar.
-
Sessiz Dönem: Yaklaşık 3-4 ay sürer. Üreme sistemi dinlenmeye geçer.
Bu döngü, köpeğin yaşına, ırkına ve genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Küçük ırklar genellikle yılda 2-3 kez kızgınlık dönemine girerken, büyük ırklarda bu sayı genelde 2’dir.
Köpeklerde Regl Dönemi
Dişi köpekler, tıpkı insanlarda ergenlik dönemi gibi, belirli bir yaşa geldiklerinde ilk kızgınlık (östrus) dönemlerini yaşamaya başlarlar. Bu nedenle, köpek ebeveynlerinin bu süreç hakkında bilgi sahibi olması ve gerekli hijyen/regl kurallarını uygulaması oldukça önemlidir. Gelin birlikte, köpeklerde regl dönemi hakkında bilinmesi gereken ana konulara hızlıca değinelim!
Köpekler İlk Regl Dönemini Ne Zaman Olur?
- Küçük ırk köpekler daha erken olgunlaşır ve ilk kızgınlık dönemlerine 6-8 aylıkken girebilir.
- Orta ırklarda bu süre 9-12 ay arasındadır.
- Büyük ve dev ırklarda ise gelişim daha yavaş ilerler; bu yüzden ilk kızgınlık dönemi12-18 ay arasında başlayabilir.
Köpekler Kaç Ayda Bir Regl Olur?
Dişi köpekler, insanlardaki gibi her ay regl olmaz. Onların üreme döngüsü daha uzundur ve bu süreç kızgınlık dönemi olarak adlandırılır. Köpeklerin bu döngüye giriş sıklığı; yaş, ırk ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir:
- Çoğu dişi köpek, yılda 2 kez kızgınlık dönemine girer.
- Küçük ırklarda bu sayı bazen3 kez olabilir.
- Büyük ve dev ırklarda ise kızgınlık döngüsü daha uzun aralıklarla gerçekleşir ve bazı köpekler yılda sadece1 kez regl benzeri dönem yaşar.
Unutmamak gerekir ki her köpek bireyseldir. Aynı ırktan olan iki köpeğin kızgınlık zamanlaması bile farklı olabilir; köpeğinizin regl olduğunu bazı belirtileri gözlemleyerek anlayabilirsiniz.
Köpeklerde Regl Belirtileri Nelerdir?
- Köpeklerde regl döneminin en belirgin işareti, vulvadan gelen kanlı akıntıdır.
- Vulvada hafif bir şişlik görülebilir.
- Huzursuzluk ve ilgi arayışı artabilir.
- Daha sık idrar yaparak çevresine feromon salgılar.
- Erkek köpeklere karşı ilgi göstermeye başlar, kuyruğunu yana çekme gibi davranışlar sergileyebilir.
Köpek Regl Dönemindeyken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Köpeğiniz kızgınlık dönemine girdiğinde hem hijyen hem de günlük rutin açısından bazı değişiklikler yapmanız gerekir. Bu dönem, doğru şekilde yönetildiğinde hem köpeğinizin konforu artar hem de evinizin düzeni korunur.
- Evde hijyeni sağlamak için köpekler için özel üretilmiş regl bezleri veya pedler kullanılabilir.
- Bezin sık sık değiştirilmesi, hem köpeğin rahatlığı hem de enfeksiyon riskinin azalması için önemlidir.
- Kızgınlık döneminde dişi köpekler erkek köpekler için çok çekici hale gelir; bu yüzden hem olası bir saldırıyı hem de istenmeyen çiftleşmeleri önlemek için tasmasız gezdirmemek oldukça önemlidir.
- Bazı köpekleriştah kaybı yaşarken, bazıları daha fazla yemek isteyebilir. Köpeğinizdeki iştah değişimini gözlemleyerek; öğünlerini ona göre ayarlamanız gerekebilir.
- Regl sürecinde koşu, tempolu yürüyüş gibi egzersizler köpeğin ağrılarını artırabilir; bu dönemde snuffle mat gibi enerjisini kısa sürede ev içinde atabileceği egzersizlere yönelinmelidir.
- Protein ve vitamin açısından dengeli bir beslenme de köpeğin bağışıklığının düşmemesi ve olası bir mikrop kapma durumunda vücudunun daha kolay savaşabilmesi için önemlidir.
- Köpekler regl döneminde tıpkı insanlar gibi duygusal iniş çıkışlar yaşadığı için, ödül mamaları vererek ve onunla daha çok vakit geçirerek, duygusal anlamda da destek olabilirsiniz.
Köpeklerde Regl ve Kısırlaştırma İlişkisi
Köpek sahiplerinin en çok merak ettiği konulardan biri de regl (kızgınlık) dönemi ile kısırlaştırma arasındaki ilişkidir. Kısırlaştırma, hem köpeğin yaşam kalitesini hem de sağlık durumunu doğrudan etkileyen bir işlemdir.
- Kısırlaştırılan dişi köpeklerde regl dönemi tamamen sona erer. Çünkü operasyon sırasında yumurtalıklar alınır ve hormon üretimi durur.
- Bu nedenle kısırlaştırılmış köpeklerde kanama, kızgınlık davranışları ya da çiftleşme isteği görülmez.
Sağlık Açısından Avantajları
- Rahim enfeksiyonu (pyometra) riskini ortadan kaldırır. Özellikle ileri yaşlardaki dişi köpekler için ölümcül olabilen bu hastalık, kısırlaştırma sayesinde önlenir.
- Meme tümörü riskini büyük oranda azaltır. İlk kızgınlık öncesi kısırlaştırma yapılırsa bu risk neredeyse sıfıra iner.
- İstenmeyen gebeliklerin önüne geçerek hem köpeğin hem de yavruların sağlığını korur.
Sağlık Açısından Riskleri
- Operasyon sırasında anesteziye bağlı komplikasyonlar gelişebilir (nadir).
- Bazı köpeklerde ilerleyen yaşlarda kilo alma eğilimi ve metabolizma yavaşlaması görülebilir. Bu, düzenli egzersiz ve doğru beslenmeyle kontrol altına alınabilir.
- Çok erken yaşta yapılan kısırlaştırmalar, bazı ırklarda eklem ve kemik gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Bu nedenle, köpeklerde kısırlaştırma işlemi mutlaka bir veteriner kontrolü ve önerisi doğrultusunda yapılmalıdır. Köpekteki risk faktörleri ya da eşlik eden hastalıklar nedeniyle doktorunuz, kısırlaştırma dışında çözümler de önerebilir. Köpeklerde çiftleşmeyi önleyen tek işlem kısırlaştırma değildir; bu nedenle, hangisinin sizin köpeğinizin sağlık koşullarına daha uygun olduğuna veterineriniz karar vermelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Köpekler regl olur mu?
Köpekler insanlardaki gibi regl olmaz. Onlarda görülen kanama,kızgınlık döneminin bir parçasıdır ve üreme sisteminin çiftleşmeye hazırlandığını gösterir.
Köpekler ilk reglini ne zaman görür?
Küçük ırklar genellikle6-8 aylıkken, orta ırklar 9-12 ayda, büyük ırklar ise 12-18 ayda ilk kızgınlık dönemine girer.
Dişi köpekler yılda kaç kez regl olur?
Çoğu köpek yılda2 kez regl benzeri kızgınlık dönemi yaşar. Küçük ırklarda bu sayı bazen 3’e çıkabilirken, büyük ırklarda yılda 1 kez görülebilir.
Köpeklerde regl dönemi kaç gün sürer?
Kızgınlık dönemi genellikle2-3 hafta sürer. İlk günlerde koyu kırmızı akıntı olur, ilerleyen günlerde akıntı daha açık renge döner.
Köpek regl döneminde çiftleşir mi?
Evet. Dişi köpekler, kızgınlık döneminin ortalarında yani akıntının daha açık renge döndüğü günlerde çiftleşmeye en uygun hale gelir. Bu dönemde gebelik ihtimali yüksektir.
Köpek regl döneminde kısırlaştırılır mı?
Hayır; hızgınlık dönemi sırasında kısırlaştırma operasyonu daha risklidir. Veterinerler genelde dönemin bitmesini bekler.